Η διαλειμματική νηστεία αποτελεί μια αρχαία παράδοση που ασκείται από πολλούς πολιτισμούς και θρησκείες εδώ και αιώνες.  Όπως γνωρίζουμε ο άνθρωπος παλιά δεν μπορούσε να συντηρήσει την τροφή του, αλλά ούτε και μπορούσε να βρει τροφή σίγουρα καθημερινά. Επομένως οι άνθρωποι έχουν εξελιχθεί με σκοπό να μπορούν να λειτουργούν και χωρίς τροφή για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Είναι όμως αυτό σωστό;

Είναι γνωστό ότι ακόμη και σήμερα πολλές θρησκείες χρησιμοποιούν τέτοιες μορφές νηστείας που ορίζουν το είδος των τροφίμων, συγκεκριμενοποιούν τις ώρες/ημέρες  της εβδομάδας λόγω της θρησκευτικής λατρείας. (Σαρακοστή στον Χριστιανισμό, Ραμαζάνι στον Μουσουλμανισμό, Γιόμ Κιπούρ στον Ιουδαϊσμό κ.α) Αυτή η μέθοδος κατά καιρούς ιδιαίτερα παλιότερα είχε κατηγορηθεί από πολλούς επιστήμονες.

Πλέον η διαλειμματική νηστεία είναι η δημοφιλέστερη νέα τάση στην διατροφή. Τα τελευταία 5  χρόνια όλο και περισσότεροι άνθρωποι ενδιαφέρονται να μάθουν αυτόν τον τρόπο διατροφής ενώ παράλληλα γίνονται μελέτες για την συγκεκριμένη νηστεία εκτενέστερα.. Παρ’ όλα αυτά δεν υπάρχουν έρευνες για τα μακροπρόθεσμα οφέλη της δίαιτας αυτής, ούτε εκτεταμένες έρευνες σε μεγάλο μέρος του πληθυσμού έχουν γίνει. Στην υπάρχουσα ημιτελής έρευνα βέβαια φαίνεται να υπάρχει αποτέλεσμα στην απώλεια βάρους, όσο και στην υγεία συνολικά.

Είδη διαλειμματικής νηστείας

  1.  Μοτίβο 16:8  Είναι η πιο διαδεδομένη μέθοδος της διαλειμματικής νηστείας . Περιλαμβάνει παράλειψη του πρωινού γεύματος (κάτι που η Ελληνική πλέον κουλτούρα επιτάσσει) και περιορισμό της ημερήσιας περιόδου φαγητού σε 8 ώρες, η οποία ακολουθείτε βέβαια από 16 ώρες νηστείας. Στη φάση της νηστείας επιτρέπονται μόνο υγρά χωρίς θερμίδες (νερό, καφές και αφεψήματα χωρίς γάλα ή ζάχαρη) ενώ στη φάση της περιόδου φαγητού δεν υπάρχει περιορισμός στο είδος και την ποσότητα του φαγητού που καταναλώνεται.
  2. Μοτίβο 1:1  Η εναλλασσόμενη ημέρα νηστείας είναι η πιο “σκληρή” και αμφιλεγόμενη μέθοδος και μιλάμε πια για συνεχόμενη νηστεία 24ων ωρών η οποία ακολουθείτε από 24 ώρες ελεύθερης διατροφής. Αυτή η νηστεία συχνά περιγράφεται και ως “κυκλική πρόσληψη θερμίδων”.
  3. Μοτίβο 5:2 Αυτή είναι η μέθοδος νηστείας η οποία περιλαμβάνει 5 μέρες ελεύθερης διατροφής και 2 μέρες συνεχόμενης νηστείας.

*Οι ημέρες νηστείας στα μοτίβα 1:1 και 5:2 ορίζονται είτε ως μέρες χωρίς καθόλου κατανάλωση τροφής, είτε ως μέρες όπου υπάρχει μόνο ένα γεύμα που αποδίδει το 25% των ημερήσιων ενεργειακών αναγκών. Για παράδειγμα, ένας μέσος άνθρωπος που καταναλώνει καθημερινά 2.000 θερμίδες, τις ημέρες της νηστείας μπορείτε να καταναλώνει μόνο 500 θερμίδες. Φυσικά, όλα τα παραπάνω μοτίβα διατροφής προτείνουν μια όσο το δυνατόν πιο ισορροπημένη διατροφή ακόμα και τις ημέρες αυστηρούς νηστείας.

 Τα οφέλη της διαλειμματικής νηστείας

  • Το σκεπτικό είναι ότι φαινομενικά την ελεύθερη μέρα διατροφής, κάποιος μπορεί να φάει όση ποσότητα φαγητού θέλει παρ’ όλα αυτά η ημερήσια πρόσληψη τροφής δεν ξεπερνά κατά πολύ την συνιστώμενη ποσότητα. Έτσι στο σύνολο της βδομάδας  οι θερμίδες που προσλαμβάνει το άτομο είναι λιγότερες από αυτές που χρειάζεται και επομένως επιτυγχάνεται η απώλεια βάρους.
  • Επιπλέον, η διαλειμματική νηστεία αλλάζει τα επίπεδα διαφόρων ορμονών κι έτσι διευκολύνει την απώλεια βάρους. Συγκεκριμένα, η αυξητική ορμόνη αυξάνεται ενώ αντίθετα μειώνονται τα επίπεδα ινσουλίνης.
  • Μείωση της LDL χοληστερόλης, των τριγλυκεριδίων και της φλεγμονής.

Ποιοι πρέπει να προσέχουν ιδιαίτερα με την διαλειμματική νηστεία

Σε ορισμένες ομάδες ανθρώπων δεν συστήνεται η εφαρμογή της διαλειμματικής νηστείας είτε λόγω της φύσης της ασθένειας τους, είτε λόγω ελλειπών επιστημονικών δεδομένων. Αυτές οι ομάδες είναι οι εξής:

  1. Άτομα που είναι στην εφηβία (κάτω των 18 χρονών) και είναι στην ανάπτυξη
  2. Έγκυες γυναίκες έως και θηλάζουσες
  3.  Άτομα με διατροφικές διαταραχές, διότι η διαλειμματική νηστεία μπορεί να δημιουργήσει μεγαλύτερες εμμονές με το φαγητό.
  4. Άτομα που ακολουθούν κάποια φαρμακευτική αγωγή και πρέπει να έχουν συγκεκριμένη ώρα φαγητού που ορίζει η αγωγή.

Οι περισσότεροι νέοι στις μέρες μας εφαρμόζουν την διαλειμματική δίαιτα χωρίς να το γνωρίζουν και αυτό συμβαίνει επειδή η καθημερινότητα και οι απαιτήσεις τις δουλειάς είναι μεγάλες. Έτσι αναγκάζονται αρκετοί άνθρωποι στις μέρες μας να τρώνε ίσως μόνο ένα γεύμα, συνήθως το μεσημεριανό. Το στρες που προκαλεί μια έντονη καθημερινότητα ωστόσο επηρεάζει και την διατροφή, με μεγάλες αποστάσεις στα γεύματα ακόμη και μη πρόσληψη τροφής καθημερινά.

Το κύριο πρόβλημα της διαλειμματικής νηστείας είναι η “πείνα” που πρέπει να υποστεί όποιος την εφαρμόζει κάτι το οποίο η αλήθεια είναι πως φαίνεται να είναι παροδικό, διότι ο οργανισμός χρειάζεται λίγο χρόνο ώστε να μάθει να λειτουργεί σε ένα διαφορετικό μοτίβο σαν αυτό. Στις πρώτες ημέρες της νηστείας αυτής τα πρώτα σημάδια είναι η έντονη κόπωση  και η αδυναμία που νιώθει αυτός που την εφαρμόζει.

Σίγουρα αν ανήκουμε σε μια από τις παραπάνω ομάδες θα πρέπει να προσέχουμε ιδιαίτερα την διατροφή αυτή, όπως επίσης καλό θα ήταν πριν προβούμε σε μια τόσο σκληρή μέθοδο πρόσληψης τροφής να έχουμε μιλήσει με κάποιον ειδικό για την περίπτωσή μας.