Η βιταμίνη D είναι η βιταμίνη που έχει την απόλυτη σχέση με τον ήλιο αλλά και το καλοκαιράκι που όλοι αγαπάμε! Αρκεί μόνο να ξέρουμε ότι οι ακτίνες του ήλιου δεν μας προσφέρουν μόνο ένα ωραίο μαυρισμένο κορμί αλλά βοηθάνε μέσω του δέρματός μας να δημιουργήσει την δική του βιταμίνη D, η οποία είναι άκρως απαραίτητη για την υγεία μας. Πιθανότατα να έχετε παρατηρήσει ότι ο ήλιος παρ’ όλα αυτά δεν είναι όλους τους μήνες του χρόνου λαμπερός. Αυτός είναι ο πρώτος και βασικός λόγος που καθιστά την ανεπάρκεια της βιταμίνης D να γίνεται πραγματικότητα.
Η βιταμίνη D θεωρείται λιποδιαλυτή αλλά είναι κατ’ εξοχήν μια ορμόνη του σώματός μας. Η βιταμίνη D βοηθά στον έλεγχο των επιπέδων του ασβεστίου στο αίμα μας. Το ασβέστιο είναι μια θρεπτική ουσία η οποία βοηθά στην ισχυροποίηση και στην υγεία των οστών μας. Παίζει επίσης σημαντικό ρόλο στην σωστή υγεία του ανοσοποιητικού συστήματος και το διατηρεί δυνατό και υγειές.
Περίπου το 50% έως το 90% της βιταμίνης D προέρχεται από την ηλιακή ενέργεια, ενώ το υπόλοιπο προέρχεται από την διατροφή μας. Κατά την διάρκεια που ο ήλιος χτυπά το δέρμα μας, παράγεται μια ορμόνη η χοληκαλσιφερόλη (μια μορφή βιταμίνης D). Στην συνέχεια από εκεί το συκώτι μας καλύπτει σε καλσιδιόλη (άλλη μορφή βιταμίνης D). Το τελευταίο βήμα είναι όταν τα νεφρά μας μετατρέπουν αυτές τις μορφές βιταμίνης σε ενεργή μορφή της βιταμίνης D, την οποία μπορεί να χρησιμοποιήσει το σώμα μας.
Επειδή λοιπόν αρκετοί από εμάς ζούμε σε περιοχές όπου ο ήλιος για διάφορους λόγους δεν είναι λαμπερός ή φοράμε αρκετό αντηλιακό ή δεν εκτεθόμεθα αρκετά σε αυτόν, η απορρόφιση της βιταμίνης D καθίσταται αδύνατη. Για παράδειγμα σε μια έρευνα που έγινε στην Βοστώνη το 2013, αναφέρει ότι οι κάτοικοι της δεν παράγουν ουσιαστικά την βιταμίνη D μεταξύ των μηνών Νοεμβρίου με Φεβρουαρίου. Τελικά η έλλειψη της βιταμίνης D επηρεάζει περίπου το 50% του παγκόσμιου πληθυσμού.
Τρόφιμα τα οποία περιέχουν βιταμίνη D
Όσον αφορά τα τρόφιμα που περιέχουν την βιταμίνη του ήλιου, υπάρχουν μερικοί περιορισμοί για εκείνα που όντως την περιέχουν φυσικά. Ας δούμε παρακάτω εκείνα τα τρόφιμα συγκεκριμένα:
- Λιπαρά Ψάρια (Σολωμός, Τόνος, Σκουμπρί
- Αυγά
- Γάλα
- Δημητριακά (πχ cheerios)
- Μανιτάρια (Μπορείτε ακόμα και από τα μανητάρια να βρείτε την βιταμίνη D , ειδικά από εκείνα τα οποία καλλιεργούνται σε περιοχές που τους επιτρέπουν να απορροφήσουν το υπεριώδες φως από τον ήλιο ή τις λάμπες.).
Σίγουρα δεν θα θέλατε να βρίσκεστε στο 50% του υπόλοιπου πληθυσμού ο οποίος έχει ανεπάρκεια βιταμίνης D, αφού τα οφέλη της είναι πολλά για την υγεία μας.
Υγιή Οστά
Η βιταμίνη D βοηθά στην απορρόφηση του ασβεστίου, ενώ μας δίνει μια σταθερή σκελετική δομή. Σε μια έρευνα που πραγματοποιήθηκε, παρατηρήθηκε πως όσοι άνθρωποι κατανάλωναν τις απαραίτητες ποσότητες της βιταμίνης D, είχαν 16% λιγότερες πιθανότητες για κάταγμα στο ισχίο.
Ενισχυμένο Ανοσοποιητικό Σύστημα
Η βιταμίνη D είναι ζωτικής σημασίας για ένα υγιές ανοσοποιητικό σύστημα, επειδή βοηθά την ανοσολογική σας αντίδραση, ενώ καταπολεμά τις ασθένειες και τις λοιμώξεις. Σε μια έρευνα του 2017 παρατηρήθηκε πως η βιταμίνη D μπορεί να προκαλέσει την έμφυτη ανοσοαπόκριση (η πρώτη γραμμή άμυνας όταν ένα ξένο αντικείμενο εισέρχεται στο σώμα μας) και βελτιώνει επίσης την προσαρμοστική ανοσία μας (όταν η έμφυτη απόκριση δεν μπορεί να βοηθήσει).
Ψυχική Υγεία
Τα χαμηλά επίπεδα της βιταμίνης D μπορεί και να ευθύνονται για την κακή σας ψυχική υγεία. Η εποχική συναισθηματική διαταραχή είναι μια αναγνωρισμένη πλέον καταθλιπτική διαταραχή η οποία συνήθως ακολουθεί τις αλλαγές των εποχών. Η Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρία έχει διαπιστώσει ότι το 5% του πληθυσμού της βιώνει κακή ψυχική υγεία για το 40% του έτους.
Καθώς οι εποχές αλλάζουν και έρχεται ο χειμώνας, έτσι και η πιθανότητά μας να πάρουμε αρκετή βιταμίνη D μικραίνει. Μια έρευνα του 2017 αναφέρει ότι τα άτομα με επίπεδα βιταμίνης D κάτω από 50 νανογραμμομόρια ανά λίτρο είναι πιο επιρρεπή σε κατάθλιψη από εκείνα που έχουν επίπεδα άνω των 75 nmol/L. Διατηρώντας τα επίπεδα της βιταμίνης D, τότε θα μειωθούν τα συμπτώματα της κατάθλιψης και η διάθεσή σας θα τονωθεί.
Από την άλλη μεριά η έλλειψη και ανεπάρκεια της βιταμίνης D μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρούς κινδύνους. Ποιοι όμως είναι πιο επιρρεπής στην ανεπάρκεια της βιταμίνης D;
Ηλικιωμένοι
Οι ηλικιωμένοι άνθρωποι περνούν λιγότερο χρόνο σε εξωτερικούς χώρους και η ικανότητα του δέρματος να συνθέτει την βιταμίνη D, έχει χαθεί.
Απόχρωση Δέρματος
Εάν έχετε πιο σκούρο τόνο δέρματος, έχετε περισσότερη χρωστική στο δέρμα, η οποία ονομάζεται μελανίνη. Η μελανίνη προστατεύει το δέρμα από από τις σκληρές ακτίνες του ήλιου, όμως μειώνει επίσης την ικανότητα του δέρματος στο να παράγει την βιταμίνη D, αφού το δέρμα παίρνει την μορφή ενός σύννεφου που δεν επιτρέπει να περάσουν οι ακτίνες του ήλιου.
Ορισμένες ιατρικές καταστάσεις επίσης μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά την απορρόφηση της βιταμίνης D.
- Κυστική Ίνωση
- Νόσος του Κρόν
- Κοιλιοκάκη
- Χειρουργικές Επεμβάσεις Απώλειας Βάρους
- Ευσαρκεία
- Ασθένειες των νεφρών και του ύπατος
Συμπτώματα Ανεπάρκειας της Βιταμίνης D.
- Εάν έχετε ανεπάρκεια της βιταμίνης D δείτε παρακάτω ποια θα είναι τα συμπτώματα
- Κούραση
- Μυϊκή Αδυναμία
- Πόνοι οι Κράμπες στο Σώμα
- Πόνος στα Οστά
- Αλλαγές στην Διάθεσή σας
- Με την πάροδο του χρόνου η ανεπάρκεια της θα οδηγήσει σε οστεομαλακία και σε μια κατάσταση εξασθένησης των οστών σε ενήλικες και σε ραχίτιδα της σκελετικής διαταραχής στα παιδιά. Αυτό συμβαίνει όταν τα οστά αρχίζουν να μαλακώνουν, γεγονός το οποίο προκαλεί επιπλοκές στην ανάπτυξη στα παιδιά σε μικρέ ηλικίες, ενώ αυξάνει τα κατάγματα σε ενήλικες.